Over QueZ

QueZ?

Quez verwijst naar Questions Zelfregie. Het woord 'vragen' is vooral als werkwoord bedoeld: het is een kwestie van doen!

Cliëntengesprek

QueZ bestaat uit vragen die je kunt stellen in het gesprek met je cliënten. De vragen zijn te vinden via:
  • Kaarten. Kies samen met je cliënt een kaart en bespreek de drie vragen.
  • Eigenaarschap, Kracht, Motivatie en Contacten. Stel de vragen aan de cliënt en vraag zo nodig door.

Reflectie

De reflectievragen geven meer zicht op werken vanuit zelfregie. Je kunt ze gebruiken als aanvulling op je gewone intervisiemethode.

Eerste ervaringen

De vragen zijn bedacht samen met professionals van verschillende organisaties. Zij hebben de vragen uitgeprobeerd. De vragen hielpen hen om sneller tot de inhoudelijke kern van het werk te komen.

Wat is zelfregie?

De vier elementen van zelfregie

Zelfregie in de dialoog tussen cliënt en professional betekent het volgende:
Eigenaarschap
  • De cliënt beslist en heeft de leiding.
  • De professional volgt.
Kracht
  • De kracht van de cliënt is minstens zo belangrijk als zijn problemen.
  • De professional toont vertrouwen en vraagt ook naar de kracht.
Motivatie
  • De motivatie van de cliënt is de enige maatstaf voor wat een goede keuze is.
  • De professional helpt de cliënt zijn motivatie te vinden.
Contacten
  • Contacten met anderen zijn cruciaal.
  • De professional ondersteunt de cliënt bij het in kaart brengen en versterken van zijn contacten.

Cliëntengesprek

Eigenaarschap

Wat wilt u veranderen?

  • Wat wilt u met de verandering bereiken?
  • Stel dat u dat veranderd heeft, hoe merkt u dat dan concreet? En wat merken anderen?
  • Wat wilt u houden zoals het is, waarover bent u tevreden?
  • Waarom vraagt u juist nu om hulp?

Wat heeft u hierbij nodig?

  • Hoe gaat u meestal om met problemen of veranderingen?
  • Hoe maakt u keuzes en komt u in actie?
  • Wat heeft u in deze situatie nodig?
  • Wat verwacht u van mij?

Wie of wat heeft invloed op de keuzes die u maakt?

  • Waar maakt u gebruik van bij het maken van keuzes? (informatie, tijd, mensen, intuïtie, social media)
  • Vraagt u anderen wel eens om raad?
  • Wie heeft er invloed op de keuzes die u maakt, gewenst of ongewenst?
  • Hoe vrij voelt u zich in het maken van keuzes?

Kracht

Waar bent u goed in?

  • Wat geeft u plezier en energie?
  • Waar bent u trots op? Wanneer zijn anderen trots op u?
  • Vragen anderen u wel eens om hulp? Zo ja, waarvoor?
  • Stel dat we een uitje organiseren met elkaar, welke rol past u dan het beste?

Wat doet u om overeind te blijven in moeilijke periodes?

  • Hoe kijkt u terug op moeilijke periodes in uw leven?
  • Wat heeft u gedaan om overeind te blijven?
  • Wat zou u nu anders willen doen?
  • Wat of wie heeft u geholpen? Hoe kijkt u aan tegen het vragen van hulp?

Hoe kunt u uw sterke kanten in deze situatie inzetten?

  • Welke van uw vaardigheden (kunnen), kennis (weten) en kwaliteiten (zijn) komen nu van pas?
  • Wat wilt u (beter) leren om met deze situatie om te gaan?
  • Welk advies zou u een jongere versie van uzelf geven?
  • Hoe kunnen anderen uw sterke kanten aanvullen?

Motivatie

Wat vindt u leuk om te doen?

  • Naar welk moment van de dag kijkt u uit?
  • Wat zijn activiteiten die vanzelf lijken te gaan?
  • Waar komt u uw bed voor uit?
  • Waar kunnen we u midden in de nacht voor wakker maken?

Wat vindt u het belangrijkst in het leven?

  • Waar bent u het meest trots op in uw leven?
  • Wie is voor u een voorbeeldfiguur? Waarom?
  • Met wie voelt u zich het meest verbonden?
  • Als u uw leven over kon doen, wat zou u dan zeker hetzelfde doen?

Wat zou u willen bereiken?

  • Stel dat al uw problemen opgelost zouden zijn, hoe ziet uw leven er dan uit?
  • Hoe ziet uw ideale dag eruit?
  • Wat is het belangrijkste voor u in deze situatie om te veranderen?
  • Hoe wilt u dat anderen zich u herinneren als u niet meer leeft?

Contacten

Welke mensen zijn belangrijk voor u?

  • Met welke mensen heeft u regelmatig contact?
  • Bij wie voelt u zich op uw gemak?
  • Welke mensen steunen u?
  • Aan wie verleent u zelf steun?

Wie is er betrokken bij uw situatie?

  • Wie merken er iets van als er iets verandert in uw situatie?
  • Op welke manier heeft u contact met anderen? Ook via social media?
  • Zijn er mensen bij wie u zich betrokken voelt waar u geen contact meer mee heeft?
  • Wilt u iets veranderen in de contacten die u heeft?

Wie wilt u betrekken bij uw situatie?

  • Wilt u familie en vrienden vragen u te ondersteunen?
  • Welke professionals of vrijwilligers zijn al betrokken?
  • Op welke manier vraagt u anderen om hulp?
  • Wilt u dat ik u ondersteun in het betrekken van anderen? Zo ja, hoe?

Reflectie

Eigenaarschap
  • Op welke manier hebben de cliënt en jij bepaald waar jullie mee aan de slag gaan?
  • In hoeverre heb jij of iemand anders invloed gehad op het plan van de cliënt?
  • Wat vind jij van de keuzes die de cliënt maakt?
  • Welke verwachtingen heeft de cliënt uitgesproken over jouw rol?
Kracht
  • Welke krachten zie jij bij de cliënt en belangrijke personen in zijn omgeving?
  • Welke oprechte complimenten geef je aan de cliënt?
  • Hoe benut je deze krachten in de begeleiding?
  • Hoe versterk jij de kracht van de cliënt?
Motivatie
  • Hoe ben je achter de motivatie van de cliënt gekomen?
  • Is de cliënt klaar voor verandering, overweegt hij verandering of wil hij (nog) niet veranderen?
  • Hoe sluit jij aan bij deze motivatie?
  • Wat is jouw motivatie in deze situatie?
Contacten
  • Hoe heb je het netwerk van de cliënt in kaart gebracht?
  • Met welke reden heb je het netwerk verkend?
  • Welke rol wil de cliënt dat het netwerk vervult in de begeleiding?
  • Waar sta jij zelf in dat netwerk?

Eigenaarschap

  • Op welke manier hebben de cliënt en jij bepaald waar jullie mee aan de slag gaan?
  • In hoeverre heb jij of iemand anders invloed gehad op het plan van de cliënt?
  • Wat vind jij van de keuzes die de cliënt maakt?
  • Welke verwachtingen heeft de cliënt uitgesproken over jouw rol?

Kracht

  • Welke krachten zie jij bij de cliënt en belangrijke personen in zijn omgeving?
  • Welke oprechte complimenten geef je aan de cliënt?
  • Hoe benut je deze krachten in de begeleiding?
  • Hoe versterk jij de kracht van de cliënt?

Motivatie

  • Hoe ben je achter de motivatie van de cliënt gekomen?
  • Is de cliënt klaar voor verandering, overweegt hij verandering of wil hij (nog) niet veranderen?
  • Hoe sluit jij aan bij deze motivatie?
  • Wat is jouw motivatie in deze situatie?

Contacten

  • Hoe heb je het netwerk van de cliënt in kaart gebracht?
  • Met welke reden heb je het netwerk verkend?
  • Welke rol wil de cliënt dat het netwerk vervult in de begeleiding?
  • Waar sta jij zelf in dat netwerk?

Kaarten




Kaart: Eigenaarschap

Kaart: Kracht

Kaart: Motivatie

Kaart: Contacten

Meer weten?

Colofon

Gebaseerd op de publicatie QueZ Vragen naar zelfregie
Auteurs: Cora Brink, Anouk Poll en Petra van Leeuwen
Vormgeving: Suggestie & illusie
Realisatie: Bob Dales (Elonisas)
© MOVISIE 2013

Tot stand gekomen dankzij financiering van het ministerie van VWS.